Dù không còn được tổ chức rình rang như thời xưa nữa nhưng lễ nạp tài vẫn là một phần không thể thiếu trong trình tự tổ chức đám cưới của người Việt ngày nay. Không chỉ mang ý nghĩa nhân văn tốt đẹp mà lễ nạp tài còn thể hiện sự trân trọng của nhà trai đối với nhà gái. Cùng Forevermark tìm hiểu lễ nạp tài là gì, ý nghĩa của lễ nạp tài cũng như những vấn đề liên quan khác nhé!
Table of Contents
Để trả lời câu hỏi lễ nạp tài nghĩa là gì? Thì lễ nạp tài là nghi lễ cưới hỏi mà trong đó nhà trai sẽ mang sính lễ thách cưới bao gồm tiền nạp tài, lễ vật nạp tài và trang sức cưới. Các lễ vật làm quà cho nhà gái trong đám hỏi hay lễ rước dâu, các tráp lễ truyền thống không thể thiếu như tráp trầu cau, tráp hoa quả, tráp bánh nướng bánh dẻo…trước đây những lễ vật này thường do nhà gái thách cưới.
Lễ nạp tài còn được biết đến với tên gọi tiền nát, lễ đen hoặc tiền dẫn cưới tùy theo từng vùng miền, trong đó, cụm từ lễ đen được sử dụng phổ biến nhất tại miền Bắc và miền Trung còn lễ dẫn cưới thì phổ biến hơn ở miền Nam.
Theo thời gian, lễ nạp tài không còn bị rập khuôn và đặt nặng vấn đề sính lễ như trước nữa. Đa số nhà gái không đưa ra yêu cầu cụ thể mà để nhà trai tự quyết định, điều đó góp phần giúp cho lễ nạp tài mang nhiều ý nghĩa nhân văn tốt đẹp.
Thứ nhất, lễ nạp tài thể hiện lòng biết ơn của nhà trai với nhà gái vì công ơn sinh thành, dưỡng dục cô dâu.
Thứ hai, tiền nạp tài mà nhà trai trao cho nhà gái được xem là khoản đóng góp kinh phí để hỗ trợ việc tổ chức đám cưới cho cặp đôi.
Thứ ba, nhà gái cũng chỉ nhận cho đúng lệ rồi sẽ có lời phát biểu, tặng lại số tiền này cho hai con làm vốn.
Tóm lại, nhà trai sẽ chủ động tặng sính lễ cho nhà gái dựa trên hoàn cảnh thực tế của mình, không bị gò bó ép buộc, mang ý nghĩa thiện chí gắn bó giữa cô dâu chú rể và hai bên thông gia.
Tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu tiền nạp tài/tiền nát là gì?
Tiền nạp tài là khoản tiền thách cưới, điều kiện mà nhà gái đặt ra để đồng ý gả cô dâu cho nhà trai.
Lễ nạp tài ngày xưa được tổ chức long trọng, có phần cầu kỳ nhưng ngày nay lễ nạp tài được coi như một nghi thức được hiểu đơn giản là hai bên cha mẹ trao quà, của hồi môn cho 2 con. Vạy nên, số tiền nạp tài sẽ tùy vào điều kiện của nhà trai và sự thống nhất của hai bên gia đình để cân nhắc sao cho phù hợp.
Tiền nạp tài thường dao động từ 5 – 15 triệu đồng, mang ý nghĩa như nguồn vốn nhỏ giúp cả hai xây dựng tổ ấm sau này.
Chẳng hạn như trong lễ nạp tài miền Bắc, tiền nạp tài được chia thành nhiều phong bì khác nhau, số lượng phong bì phải dựa trên số bát nhang trên bàn thờ gia tiên của nhà gái, số tiền để trong mỗi phong bì phải là số lẻ, ví dụ là 5 – 7 – 9 triệu. Còn tiền nạp tài ở miền Nam và miền Trung được gộp vào một phong bì, số tiền bên trong thường là số chẵn hoặc là một con số đẹp như 99.999.000 đồng, 86.868.000 đồng hoặc 9 lượng vàng 9999. Ngoài ra, trong lễ nạp tài ở miền Tây, số tiền nạp tài tùy vào điều kiện của từng gia đình mà có sự khác nhau, nhưng chủ yếu trong miền Tây, mọi người thường chuộng tặng vàng hơn cả.
Tóm lại, tùy vào điều kiện từng gia đình và phong tục từng miền mà quyết định số tiền nạp tài đám cưới bao nhiêu cho hợp lý.
Ngoài vấn đề tiền dẫn cưới bao nhiêu là hợp lý thì sử dụng số tiền này như thế nào cũng được nhiều người quan tâm. Số tiền nạp tài được dùng để giúp nhà gái trang trải ít nhiều cho chi phí cỗ bàn hoặc được dùng làm của hồi môn cho cô dâu và chú rể.
Trong quá trình thực hiện lễ cưới hỏi tại nhà gái, khi hai họ đã ổn định chỗ ngồi thì người đại diện nhà trai sẽ bắt đầu bài phát biểu, nội dung gồm có: thành phần tham dự, mục đích buổi lễ, giới thiệu mâm quả sính lễ, trong đó bao gồm số tiền nạp tài. Tùy theo thỏa thuận của hai gia đình mà đọc rõ số tiền trong lễ đen hoặc không. Tiếp đến, đại diện nhà trai mời đại diện nhà gái lên nhận trước sự chứng kiến của hai họ. Sau khi nhận lễ nạp tài, bên nhà gái có ý cho lại hai con thì phát biểu hoặc nhờ vị chủ hôn nói giúp.
Như vậy tiền nạp tài được nhà trai trao cho nhà gái trong ngày tổ chức lễ cưới tại nhà gái.
Tiền nạp tài thường được cho vào phong bì lì xì màu đỏ, ở ngoài có chữ Hỷ. Phong bì nạp tài sẽ đặt trong khay trầu – rượu, bên trên phủ khăn vải đỏ, khăn này cùng mẫu mã, kiểu dáng với khăn phủ mâm quả. Nhưng nếu số tiền lớn hơn thì có thể đặt riêng mâm hoặc chung mâm trang sức.
Ngoài ra, khi chuẩn bị tiền nạp tài, cô dâu chú rể sẽ đóng vai trò làm cầu nối giữa hai bên cha mẹ bởi đây là vấn đề khá nhạy cảm đối với hai gia đình. Rõ ràng không phải gia đình nhà gái nào cũng thoải mái, sẽ có nhà yêu cầu khắt khe, trong lòng muốn nói nhưng không thể hiện rõ ý. Vì vậy, cô dâu chú rể nên tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của bố mẹ và làm cầu nối thông tin giữa hai nhà để các vấn đề như cách thức trình bày, tặng tiền mặt hay tặng vàng…sẽ đơn giản, dễ dàng hơn cho đôi bên.
Sau khi nhận sính lễ cũng như tiền nạp tài từ nhà trai, đại diện gia đình nhà gái sẽ co lời phát biểu cảm ơn và trao lại cho hai con làm vốn để xây dựng tổ ấm hoặc làm ăn khi mới thành lập gia thất.
Đây là lễ vật đầu tiên trong lễ nạp tài và lễ ăn hỏi dựa trên sự tích dân gian trầu cau, đại diện cho tình cảm vợ chồng bền chặt, gắn bó. Thông thường, mâm lễ trầu cau cần 100 quả cau, 200 lá trầu và trang trí chữ Hỷ cho đẹp mắt.
Cau được chọn là những buồng cau đẹp, trái tròn đều và những nắm lá trầu xanh mướt, tươi mới để mâm lễ thêm đẹp mắt, trang trọng.
Heo quay mang ý nghĩa phát tài, phát lộc và chúc cho cô dâu chú rể sớm có con đầu lòng. Heo được chọn là heo sữa, làm sạch và quay nguyên con, có màu vàng ươm rất đẹp. Heo được gói bằng giấy đỏ hồng, phủ vải đỏ lên thân, đầu và đuôi được trang trí thêm các phụ kiện như hoa, lá tươi cho mâm lễ trông hài hòa hơn.
Đây là lễ vật nạp tài được dâng lên bàn thờ tổ tiên, thể hiện lòng thành và sự biết ơn, đồng thời mong ông bà tổ tiên chứng giám cho tình yêu đôi lứa cũng như là lời xin phép được rước cô dâu về làm vợ trước sự chứng kiến của đôi bên. Trà và rượu thường được chuẩn bị theo cặp, được gói bằng giấy kiếng màu đỏ kèm theo nơ và ruy băng trang trí đẹp mắt.
Mâm bánh trái mang ý nghĩa chúc phúc cho cuộc sống sau này của cô dâu chú rể luôn ngọt ngào, tươi mới. Bánh chuẩn bị trong mâm lễ sẽ tùy thuộc vào phong tục truyền thống của từng miền.
Trong lễ nạp tài miền Bắc, loại bánh được ưa chuộng là bánh cốm, còn bánh kem lại là loại bánh được chuẩn bị trong sính lễ nạp tài miền Nam. Dù là loại bánh nào thì gia đình cũng nên sắp xếp theo hình chóp và trang trí thêm ruy băng đỏ kèm nơ cho đẹp mắt và hài hòa hơn.
Về trái cây, các loại hoa quả như táo, nho, xoài, na, thanh long thường được chọn để sắp vào mâm lễ. Lưu ý, khi sắp xếp, gia đình nên để quả to ở dưới, quả nhỏ ở trên để tạo sự cân đối.
Thông thường, lễ vật nạp tài được các gia đình ưa chuộng là 7 mâm lễ gồm có : trầu cau, rượu thuốc, hoa quả, chè – mứt hạt sen, bánh phu thê và bánh cốm. Do các lễ vật đều thể hiện những ý nghĩa tốt đẹp của đám cưới và số lượng mâm lễ vừa phải, phù hợp với kinh tế của nhiều gia đình.
Trong lễ nạp tài, không thể thiếu được phần phát biểu của hai bên đại diện gia đình. Nếu chưa biết chuẩn bị bài phát biểu lễ nạp tài như thế nào, hãy làm theo những trình tự sau để có một bài phát biểu ngắn gọn, đầy đủ:
Dưới đây là mẫu bài phát biểu lễ nạp tài để bạn tham khảo :
“Kính thưa các cụ, các ông, các bà cùng toàn thể nam nữ thanh niên của hai gia đình. Tôi là …………., là (ông/ bác/ chú…) của cháu ………………..
Trước tiên, tôi xin thay mặt cho gia đình nhà trai gửi những lời chúc chân thành, tốt đẹp nhất đến với toàn thể họ nhà gái và những vị khách quý đã có mặt trong buổi lễ này. Tôi cũng xin giới thiệu thành phần họ nhà trai tham dự lễ ăn hỏi của cháu ……..hôm nay gồm: ……………………………………………………………………
Hôm nay, ngày lành tháng tốt, sau thời gian dài tìm hiểu, cháu ……. và cháu ………. đã thưa chuyện với hai bên gia đình về quyết định muốn tiến tới hôn nhân. Theo nguyện vọng của hai cháu, đoàn nhà trai chúng tôi có cơi trầu và lễ vật gồm: (…) mang sang xin thưa chuyện với gia đình nhà gái.
Mong các cụ, các ông, các bà trong họ nhà gái chấp thuận để cháu……….thành con, thành rể trong nhà và cháu ……… thành con dâu của gia đình chúng tôi. Đại diện cho họ nhà trai, tôi xin chân thành cảm ơn”
Trước đây, người ta thường kết hợp lễ nạp tài với lễ đính hôn bởi có thêm mục đích khác là góp tiền cùng nhà gái để tổ chức đám cưới cho hai con. Tuy nhiên, theo thời gian cũng như điều kiện đường xá xa xôi, nhiều gia đình đã gộp lễ đính hôn và lễ cưới làm một, vì vậy người ta cũng thực hiện lễ nạp tài trong lễ cưới. Hay, lễ ăn hỏi và nạp tài được tổ chức chung một ngày đẹp phụ thuộc vào quyết định chung của hai bên gia đình.
Hiện nay, đa số nhà gái đều cởi mở, thoải mái, trừ một số trường hợp đặc biệt, nên phong bì nạp tài là tiền mặt hay vàng đều không quan trọng, chủ yếu là do sự sắp xếp của nhà trai, thấy việc nào thuận tiện và hợp lý thì áp dụng. Thực tế, nhiều gia đình chuẩn bị tiền nạp tài là vàng miếng, ngoại tệ như đồng Dollar hay Euro hoặc trang sức quý.
Lễ đen và tiền dẫn cưới thực chất là tên gọi khác của lễ nạp tài và tiền nạp tài tùy vào phong tục của từng vùng miền. Lễ đen là tên gọi khác được sử dụng phổ biến tại miền Bắc và miền Trung, trong khi lễ dẫn cưới, tiền dẫn cưới lại phổ biến hơn ở miền Nam.
Như đã nói ở trên, ngày nay lễ nạp tài được tổ chức ngay trong lễ ăn hỏi nên sính lễ nạp tài cũng chính là mâm quả cưới hỏi hay tráp cưới hỏi bao gồm trầu cau, rượu thuốc, bánh trái, heo quay, mứt hạt sen…Số lượng sính lễ còn phải tùy theo phong tục, quan niệm của từng địa phương.
Theo những gì Forevermark tìm hiểu, lễ nạp tài tại các miền không có sự khác nhau quá nhiều mà chỉ có những điều chỉnh về lễ vật khác nhau cho phù hợp với phong tục và văn hóa vùng miền đó. Ví dụ như lễ nạp tài tại Thanh Hóa, tại đây các cặp đôi thường ưa chuộng trang sức cưới theo phong cách rồng phượng cho lễ nạp tài sang trọng hơn.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã nắm rõ lễ nạp tài là gì, ý nghĩa, cách chuẩn bị sính lễ cùng những vấn đề liên quan khác.
Hãy theo dõi Forevermark thường xuyên để đón đọc những thông tin về tổ chức sự kiện, hội thảo và tiệc cưới nhé!
TRUNG TÂM HỘI NGHỊ TIỆC CƯỚI FOREVERMARK
Địa chỉ: 614 Lạc Long Quân, Tây Hồ, Hà Nội (đối diện công viên nước Hồ Tây)
Hotline: 098 993 9698
Fanpage: facebook.com/forevermark.vn
Instagram: @forevermark_wedding
Tiktok: @forevermark.official